TY - JOUR ID - 73482 TI - بررسی وضعیت خانه و قلمرو و تغییرات آن در روستاهای کاکاوند (مورد پژوهشی: روستای زئورام) JO - پژوهش‌های انسان‌شناسی ایران JA - IJAR LA - fa SN - AU - قلی پور, محسن AU - فکوهی, ناصر AD - کارشناس ارشد انسان‌شناسی، دانشکدۀ علوم اجتماعی، دانشگاه تهران، تهران، ایران. AD - استاد، انسان‌شناسی، دانشکدۀ علوم اجتماعی، دانشگاه تهران، تهران، ایران. Y1 - 2019 PY - 2019 VL - 9 IS - 1 SP - 135 EP - 156 KW - خانه و قلمرو KW - تعلق به مکان KW - دیالکتیک برون و درون KW - روستای زئورام KW - ایل کاکاوند DO - 10.22059/ijar.2019.73482 N2 - این مقاله به بررسی وضعیت خانه و قلمرو و تغییرات آن در روستاهای ایل کاکاوند می‌پردازد. رویکرد نظری پژوهش مبتنی بر آراء گاستون باشلار در باب «فضا» است. روش پژوهش مردم‌نگاری و فنون گردآوری داده مشاهده مشارکتی و مصاحبه است. یافته‌ها نشان می‌دهد که خانۀ روستایی در هماهنگی با اقلیم و معماری بومی است؛ این خانه به روی جهان گشوده است و روابط اجتماعی گسترده‌ای در درون آن قوام می‌گیرد و تا سرحدات روستا گسترش پیدا می‎کند؛ بنابراین رابطۀ درون و برون در آن پویا است. موارد متعددی از قبیل مشارکت و همیاری، منازعات، مناسک، شب‌نشینی، بازی‌ها و تفریحات دسته‌جمعی، کاسمسا، زیارت دسته‌جمعی، عید دیدنی و حوزه عمومی در برساختن روابط اجتماعی، احساس تعلق و شکل‌گیری خاطره نقش اساسی دارند و مفهوم خانه را به کل روستا تسرّی می‌دهند؛ اما سیاست‌های مسکن ارزان قیمت در سال‌های اخیر در حال جایگزین کردن معماری‌ای است که روابط و همبستگی را اجتماعی کاهش داده و روابط درون و برون را تضعیف کرده‌ است. تغییرات جدید و ورود ادوات کشاورزی جدید بسیاری از همیاری‌ها و مشارکت‌های محلی را از بین برده است و امکان بازگشت به گذشته و بازسازی معماری سنتی وجود ندارد؛ اما این به معنای عدم‌امکان احیای زندگی جمعی و گسترش قلمرو خانه نیست؛ کماکان عناصری همچون 1. احیا حوزه عمومی 2. جلوگیری از تبدیل فضای عمومی به فضای خصوصی 3. ایجاد فضاهای ورزشی و ساخت فضاهای عام‌المنفعه همچون کتابخانه برای نگه‌داشت گستردگی مفهوم خانه و ارتقا آن وجود دارد.   UR - https://ijar.ut.ac.ir/article_73482.html L1 - https://ijar.ut.ac.ir/article_73482_d66ba13269d4d4f88b823cd003c324b0.pdf ER -