بررسی کارکردهای دین‌ورزی صوفیانه زنان پیرو دو طریقت قادریه و نقشبندیه در شهر سقز

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه مردم‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز

2 کارشناس ارشد مردم‌‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز

چکیده

جوامع مختلف انسانی بسته به شرایط مکانی ـ زمانی و مقتضیات اجتماعی و جنسیتی، روش‌ها و تجربه‌هایی متفاوت در دین‌ورزی داشته‌اند؛ روش‌هایی که کارکردشان، تأمین بخشی از نیازهای فرهنگی ـ اجتماعی این جوامع است. داده‌های حاصل از این پژوهشِ انسان‌شناختی بر روی زنان پیرو دو طریقت قادریه و نقشبندیه ساکن شهر سقز از توابع استان کردستان نشان می‌دهد که آنان توانسته‌اند به مدد یک ”مسلک دینی“، هم نیازهای روانی مرتبط با مفاهیم ماوراءلطبیعه‌شان را تأمین کنند و هم آزادی‌های اجتماعی بالنسبه بیشتری در مقایسه با دیگر زنان در همان جامعه برای خود ایجاد کنند. آنان هم‌چنین با ایجاد برخی تغییرات در شیوه اجرای مناسک، قواعد و مراسم صوفیانه، سبکی زنانه از این شیوه‌های دین‌ورزی ایجاد کرده‌اند. محقق بیش از 18 ماه، به تناوب در مراسم و مناسک این گروه از زنان حضور داشته و از فنون پژوهش انسان‌شناسی شامل مشاهده، مشاهده مشارکتی و مصاحبه عمقی برای جمع‌آوری داده‌های مورد نظر استفاده کرده است.

کلیدواژه‌ها