بازاندیشی هویت فرهنگی مهاجران لَک‌؛ تأملی در آداب و رسومِ سوگ و سور

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیات علمی جامعه شناسی دانشگاه پیام نور

2 عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور

10.22059/ijar.2023.363570.459837

چکیده

هدف:  آداب و رسوم نقش برجسته ­ای در هویت قومی ایفا می­نماید؛ چون هویت قومی در بافت و زمینه­ی زندگی روزمره برساخت، آشکار و تجربه می­شود. الگوهای مهاجرت و جابجایی اجتماعی و فرهنگی همراه با آن، گروه های اقلیت قومی را به سمت پیدا کردن شیوه­هایی برای بازجایابی فرهنگی در مکان ­های جدید سوق می­دهد. پرداختن به وضعیت هویت فرهنگی مهاجران با تأکید بر مؤلفه‌­ی آداب و رسوم، می­تواند به فهم مکانیسم­های تغییر در هویت، وضعیت فرهنگ ­پذیری و هویت ­یابی، بازاندیشی و بازسازی هویت کمک نماید. در این راستا هدف پژوهش حاضر، مطالعه وضعیت هویت فرهنگی مهاجران لَکِ ساکن محله­ی نامجو تهران با تأکید بر مؤلفه­ی آداب و رسومِ سوگ و سور است.
روش شناسی: نوشتار حاضر با روش کیفی انجام شده است. جامعه مورد مطالعه شامل زنان و مردان قوم لک است که در محله­ی نامجو تهران سکونت دارند. فرایند گردآوری اطلاعات با بهره­گیری از فنون مصاحبه­های نیمه­ساخت­یافته و عمیق تا مرحله اشباع ادامه یافت و در نهایت به 17 نفر رسید که با استفاده از روش گلوله برفی انتخاب شدند. برای تحلیل مصاحبه­ها از روش تحلیل مضمون استفاده شد.
یافته ­ها: یافته­ های پژوهش که حاصل از استخراج مصاحبه­ هاست، شامل 24 مفهوم و 6 مقوله­ اصلیِ «تأکید بر اجرای رسوم در زادگاه»، «محدودیت شرایط محیط جدید»، «تسهیل مشارکت»، «اجبار سنت»، «تقویت همبستگی» و «جمع­گرایی» است. از دید مشارکت­ کنندگان، فرهنگ زادگاه قومی آنان با فرهنگ جامعه میزبان متفاوت است. با توجه به سنتی بودن، یکسانی و همانندی فرهنگی-قومی زادگاه، چالش هویتی و یا فرهنگ‌پذیری برای آنان پیش از مهاجرت چندان مطرح نبوده است و صرفاً تفاوت­های اندکی بین نسل والدین و نسل فرزندان در زمینه انتخاب عناصر هویتی وجود داشته است. درواقع، با مهاجرت و تغییر مکان ابهامات­، تردید­ها، پرسش­ها و انتخاب­هایی در مسیر هویت­یابی و تعلق به فرهنگ موروثی و یا فرهنگ جامعه میزبان برای آنان پیش آمده است. آنان به­عنوان کنشگران اجتماعی در موقعیت­های متعددی ناچار به بازاندیشی و بازتعریف مؤلفه­ها و منابع سنتی هویت­ساز خویش­اند.
نتیجه­ گیری: می­توان گفت رسوم و آیین­های محلی سوگ و سور به­عنوان یک منبع فرهنگی می­تواند هویت­یابی و جای­گیری مجدد مهاجرین لَک به­عنوان گروه اقلیت مهاجر در محیط­ جدید نقش مهمی ایفا کند و مانند پلی به شکلی نمادین مهاجرین را به­هم  و به زادگاه مرتبط سازد. علاوه بر این، بازاندیشی، تعهد و پایبندی به مؤلفه­های هویت فرهنگی در بین مهاجرین یکسان نیست و نمی­توان نوعی ترکیب برابر را در میان افراد یک نسل یا بین دو نسل مشاهده کرد. هویت محلی-فرامحلی در میان نسل دوم غالب است تا در میان نسل اول. با اینکه در موارد متعددی ممکن است هویت فرهنگی محلی نسل دوم کم­رنگ شود و چندان علاقه­مند و پایبند به بعضی رسوم و سنن محلی نباشند و آگاهی چندانی از هویت لکی نداشته باشند؛ با وجود این، احساس لَک­بودن را دارند و در مجموع، هویت لَکی مفهومی است که به آن تعلق و دلبستگی عاطفی دارند

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Reflexivity the cultural identity of Lak immigrants; a reflection on the customs of mourning

نویسندگان [English]

  • rahman bagheri 1
  • DARYOSH REZAPOUR 2
1 Assistant Professor of Sociology ,Payam noor University
2 FACULTY MEMBER
چکیده [English]

Purpose: Customs play a prominent role in ethnic identity; because ethnic identity is constructed, revealed and experienced in the context and context of everyday life. Patterns of migration and accompanying social and cultural displacement lead ethnic minority groups to find ways of cultural resettlement in new places. Dealing with the cultural identity status of immigrants by emphasizing the component of customs can help to understand the mechanisms of change in identity, the state of acculturation and identification, rethinking and reconstruction of identity. In this regard the aim of research is to study the cultural identity of Lak immigrants living in Namjo district of Tehran, emphasizing the component of mourning and mourning customs.
Methodology: This article is done with qualitative method. The studied community includes men and women of the Lak tribe who live in Namjo neighborhood of Tehran. The process of gathering information using the techniques of semi-structured and in-depth interviews continued until the saturation stage and finally reached 17 people who were selected using the snowball method. Thematic analysis method was used for data analysis.
Findings: The findings include 24 concepts and 6 main categories of "emphasis on the implementation of customs in the hometown”, “limitation of the conditions of the new environment”, “facilitation of participation”, “compulsion of tradition”, “strengthening solidarity" and "collectivism". From the perspective of the participants, the culture of their ethnic hometown is different from the culture of the host society. Due to being traditional, uniformity and cultural-ethnic similarity of the hometown, the challenge of identity or acculturation was not very important for them before migration and there were only small differences between the generation of parents and the generation of children in the field of choosing identity elements. In fact, with migration and change of location, they have faced ambiguities, doubts, questions and choices in the path of finding identity and belonging to the inherited culture or the culture of the host society. As social activists, they are forced to reflexivity and redefine the traditional components and sources of their identity in many situations.
Conclusion: The local customs and rituals of mourning and wedding as a cultural resource can play an important role in the identification and resettlement of Lak immigrants as a minority group of immigrants in the new environment and like a bridge in a symbolic way to and connect it to the hometown. In addition, reflexivity, commitment and adherence to the components of cultural identity are not the same among immigrants, and it is not possible to see an equal combination among people of the same generation or between two generations. Local-trans local identity is more dominant among the second generation than among the first generation. Although in many cases, the local cultural identity of the second generation may fade and they are not very interested in and adhere to some local customs and traditions, and they do not have much knowledge of Laki's identity; Despite this, they have the feeling of being Laki, and in general, Laki identity is a concept to which they have an emotional attachment.

کلیدواژه‌ها [English]

  • customs
  • mourning
  • Lak immigrants
  • cultural identity
  • Reflexivity

مراجع

باقری، رحمان و غفاری­نسب، اسفندیار (1400)، مطالعه­ی جامعه­شناختی هویت فرهنگی مهاجران لَک مقیم تهران (با تأکید بر مؤلفه­ی زبان)، فصلنامه­ی جامعه­پژوهی فرهنگی، 1، 25- 1.
 باقری، رحمان؛ غفاری­نسب، اسفندیار؛ احمدی، حبیب و عباسی شوازی، محمدتقی (1399). مطالعه­ی جامعه­شناختی هویت زبانی مهاجرین قوم لک ساکن تهران، فصلنامه­ی زبان­شناسی اجتماعی، 2، 59- 49.
باقری، رحمان و غفاری­نسب (1399)، بازاندیشی و هویت فرهنگی مهاجرین قوم لَک (مورد مطالعه: مهاجرین ساکن محله­ی نامجو تهران)، رساله­ی دکترای جامعه­شناسی، دانشگاه شیراز.
 بِنت، اندی (1393). فرهنگ و زندگی روزمره، ترجمه لیلا جوافشانی و حسن چاوشیان. چاپ دوم، تهران: نشر اختران.
 جنکینز، ریچارد (1381). هویت اجتماعی، ترجمه­ی تورج یاراحمدی. تهران: نشر شیرازه.
رفعت­جاه، مریم (1383). تأملی در باب هویت زنانه (اهمیت منابع فرهنگی و مادی در بازتعریف هویت اجتماعی زنان). رساله­ی دکتری جامعه‌شناسی، دانشگاه تهران.
کاستلز، مانوئل (1384). عصر اطلاعات: اقتصاد، جامعه و فرهنگ: پایان هزاره (جلد 3). ترجمه­ی حسن چاوشیان. تهران: طرح نو.
گل­محمدی، احمد (1381). جهانی‌شدن و هویت فرهنگی، تهران: نشر نی.
گیدنز، آنتونی و کارن بردسال (1386). جامعه­شناسی. ترجمه­ی حسن چاوشیان. تهران: نشر نی.
 محمدپور، احمد، و حسن­پور، تافگه (1391). جهانی‌شدن و بازنمایی هویت فرهنگی در موسیقی کردی؛ بررسی الگوهای مصرف موسیقی دانشجویان کرد دانشگاه گیلان، پژوهش­های انسان­شناسی ایران، 2، 116- 89.
 محمدی، آوات (1395). مهاجرت و بازاندیشی هویت کردهای ایرانی مقیم آلمان. پایان­نامه­ی کارشناسی ارشد مطالعات فرهنگی، دانشگاه رازی کرمانشاه.
نساج، حمید (1388)، جهانی­شدن و هویت اقوام ایرانی با تأکید بر مؤلفه­های زبان و آداب و رسوم، دوفصلنامه پژوهش سیاست نظری، 5، 156-129.
نوروزی، حسین (1394)، تبیین مؤلفه­های هویت فرهنگی قوم ترکمن، فصلنامه فرهنگ مردم ایران، 42 و 43، 48-29.
Barth, F. (1998). Ethnic groups and boundaries: The social organization of culture difference. Waveland Press.
Berry, J. W. (1997). Immigration, acculturation, and adaptation. Applied psychology, 46(1), 5-34.
Bochner, S. (Ed.). (2013). Cultures in contact: Studies in cross-cultural interaction (Vol. 1). Elsevier.
Calabrese, A. (2000). Why localism? Communication technology and the shifting scales of political community. In Communication and community (pp. 251-270). Routledge.‏
Chaffee, D. (2012). Reflexive identities. In Routledge Handbook of Identity Studies (pp. 122-133). Routledge.
Ebaugh, H. R., & Curry, M. (2000). Fictive kin as social capital in new immigrant communities. Sociological Perspectives, 43(2), 189-209.‏
Gans, H. J. (1979). Symbolic ethnicity: The future of ethnic groups and cultures in America. Ethnic and racial studies, 2(1), 1-20.‏
Giddens, A. (1991). Modernity and Self-Identity: Self and Society in the Late Modern Age, Cambridge: Polity Press.
Grisaru, N., Witztum, E., & Malkinson, R. (2008). Bereavement customs, grief and rituals among Ethiopian immigrants to Israel. Illness, Crisis & Loss, 16(2), 111-123.‏
Hacking, I., & Hacking, J. (1999). The social construction of what? Harvard university press.‏
Hall, S. (1996). Who needs “identity”? Intro. to Questions of cultural identity, ed. Stuart Hall and Paul du Gay.
Hulubaș, A. (2022). Self-perception through customs among Romanian immigrants. Cambio. Rivista sulle Trasformazioni Sociali, 11 (22), 51-61.
Hutnik, N. (1991). Ethnic minority identity: A social psychological perspective. Clarendon Press/Oxford University Press.
Jameson, D. A. (2007). Reconceptualizing cultural identity and its role in intercultural business communication. The Journal of Business Communication (1973), 44(3), 199-235.‏
Mathews, G. (2002). Global culture/individual identity: Searching for home in the cultural supermarket. London: Routledge.
Moran, A. (2011). Identity, race and ethnicity. Routledge Handbook of Identity Studies. London and New York: Routledge, 170-185.‏
Phinney, J. S., Horenczyk, G., Liebkind, K., & Vedder, P. (2001). Ethnic identity, immigration, and well‐being: An interactional perspective. Journal of social issues, 57(3), 493-510.
Sharaby, R. (2019). Preserving the boundaries of an immigrants' ethnic tradition via a ritual system. Journal of Ritual Studies, 31-49.‏
Sharaby, R. (2017). Significance of prenuptial rituals as ethnic definitional ceremonies among immigrants. Advances in Anthropology, 7(02), 55-78.
Tajfel, H. (1978). Social Categorization, Social Identity, and Social Comparisons. In: Henri Tajfel, red., Differentiation Between Social Groups. London: Academic Press.
Thomas, J., & Harden, A. (2008). Methods for the thematic synthesis of qualitative research in systematic reviews. BMC medical research methodology, 8(1), 1-10.‏ ‏
Verkuyten, M. (2005). The social psychology of ethnic identity. London: Routledge.
پژوهش‌های انسان‌شناسی ایران
دوره 13، شماره 2 - شماره پیاپی 25
پایگاه‌های نمایه‌کننده
اسفند 1402
صفحه 53-71

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار