مطالعه تعامل قوم لر با دولت ملی ایران و پنداشت آنها از قومیت و دولت ملی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مردم شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

2 دانشیار، گروه مردم شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

10.22059/ijar.2024.382257.459886

چکیده

هدف: قوم لر یکی از اقوام باستانی ایران است که در مناطق غربی و جنوب‌غربی کشور، به‌ویژه در استان‌های لرستان، کهگیلویه و بویراحمد، ایلام و بخش‌هایی از خوزستان و چهارمحال و بختیاری ساکن هستند. تاریخ تعامل قوم لر با دولت‌های مختلف ایران، از جمله دوره‌های صفویه، قاجار، پهلوی و جمهوری اسلامی فراز و نشیب‌های زیادی داشته است. هدف این پژوهش بررسی تاثیر و تاثر و نوع رابطه قوم لر با دولت ملی ایران و همچنین ادراک آنها از مفهوم دولت ملی است.
روش­شناسی: روش تحقیق این پژوهش، تاریخی–انتقادی است. اهمیت و ضرورت این پژوهش درک بهتر از روابط بین قومی و تاثیر آن بر همبستگی ملی و سیاست‌گذاری‌های دولت است. براین اساس پرسش اصلی این پژوهش این است که نوع رابطه قوم لر با دولت ملی ایران و ادراک این قوم از این مفهوم با توجه به تاثیر و تاثیری که از آن گرفته اند چگونه بوده است؟
یافته­ها: بر پایه رهیافت نظری این مقاله که محرومیت نسبی است، یافته­ها حاکی از آن است که درک قوم لر از دولت ملی ترکیبی از تجربه‌های تاریخی، فرهنگی و سیاسی است که نقش مهمی در شکل‌دهی به تعاملات و همکاری‌های آنها با دولت مرکزی ایفا می‌کند. قوم لر از زمان تاسیس دولت ملی در ایران، نوعی دیوار را در بین خود و حاکمیت احساس کرد که در زمان رضاشاه، این شکاف هویتی موجب تنش های بسیاری از جمله نبرد تامرادی بین دولت مرکزی و قوم لر و بویراحمدی­ها شد. این تنش­ها البته در بین دیگر اقوام مانند اعراب و کردها نیز با دولت مرکزی وجود داشت. در زمان پهلوی دوم نیز تقابل بین دولت ملی و قوم لر با ضریب کمتر وجود داشت و با وقوع انقلاب اسلامی، با توجه به مشارکت قوم لر، و عشایر بویراحمدی در جریان انقلاب اسلامی، نوعی تساهل بوجود آمد که البته نیاز به رفع برخی از نیازهای قوم لر از طرف دولت ملی در مناطق لر نشین وجود دارد

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

"Study of the Interaction of the Lur Ethnic Group with the National Government of Iran and Their Perception of Ethnicity and the National State"

نویسندگان [English]

  • Mohammad Reza Rask 1
  • Ahmad Naderi 2
1 Ph.D Candidate in Anthropology, Faculty of Social Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran
2 Associate Professor, Department of Anthropology Faculty of Social Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran,
چکیده [English]

Purpose-The Lor people are one of the ancient ethnic groups of Iran, residing in the western and southwestern regions of the country, particularly in the provinces of Lorestan, Kohgiluyeh and Boyer-Ahmad, Ilam, and parts of Khuzestan and Chaharmahal and Bakhtiari. The history of the Lor people's interactions with various Iranian governments, including the Safavid, Qajar, Pahlavi, and Islamic Republic periods, reflects many ups and downs. This study aims to examine the impact and nature of the Lor people's relationship with the Iranian national state and their perception of the concept of the national state.
Methodology- The research method in this study has been historical-critical. The importance and necessity of this research lie in gaining a better understanding of inter-ethnic relations and their impact on national cohesion and government policymaking. Accordingly, the main research question is: How has the relationship of the Lor people with the Iranian national state and their perception of this concept been influenced by their experiences and interactions with it?
Findings-Based on the theoretical approach of this paper, which is relative deprivation, the findings indicate that the Lor people's understanding of the national state is a combination of historical, cultural, and political experiences that play a significant role in shaping their interactions and cooperation with the central government. Since the establishment of the national state in Iran, the Lor people have felt a sort of barrier between themselves and the government. During Reza Shah's era, this identity gap led to many tensions, including the Tameradi battle between the central government and the Lor and Boyer-Ahmadi people. These tensions also existed with other ethnic groups, such as the Arabs and Kurds, with the central government. During the second Pahlavi era, the confrontation between the national government and the Lor people was less pronounced. With the occurrence of the Islamic Revolution, and considering the participation of the Lor people and Boyer-Ahmadi nomads in the revolution, a degree of tolerance emerged. However, there is still a need for addressing some of the Lor people's needs by the national government in the Lor-inhabited regions.The interactions of the Ler people with the central government have been complex and challenging on the one hand, due to their cultural and nomadic prejudices and their resistance to change. In the second Pahlavi period, the application of central power established peace and stability to some extent.With the occurrence of the Islamic revolution, the attitude of the government towards the Lor people has improved and the national government should pay more attention to the Lor residents in order to help development and progress and prevent tensions with these peoples

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Lur ethnic group
  • national state
  • Boyerahmadi tribes
  • ethnicity
  • nationality
احمدنژاد ئاکو, احمدی یعقوب, و ادریسی افسانه. (1400). ملوک الطوایفی، دولت ملی یا دولت ملت: واکاوی فهم دولت-ملت در اندیشه روشنفکران دوره قاجار.‎ مجله جامعه شناسی ایران، دوره 22.
پرچمی, داود. (1402). بررسی گرایش به اجتماع ملی و عوامل مؤثر بر آن. پژوهش های راهبردی مسائل اجتماعی, 12(3), 63-98.
تقی‌زاده، اکبر، (1391)؛ اقوام ایرانی و قومیت در کتاب‌های درسی مقطع ابتدائی دوره پهلوی اول، تهران: نشر فروزان.
حاجیانی, ابراهیم. (1387). نسبت هویت ملی با هویت قومی در میان اقوام ایرانی. مجله جامعه شناسی ایران, 9(3), 143-164.‎
روشن‌فکر، محمدمهدی. (1394). بررسی تحولات سیاسی-اجتماعی ایل بویراحمد در دوره پهلوی (1304-1342) [رساله دکتری تخصصی]. دانشگاه شیراز، دانشکده ادبیات و علوم انسانی.
زکی پور، نعمت الله. (1401). واکاوی پیامدهای نبرد تَنگِ تامرادی (1309ه. ش) بر زندگی اجتماعی مردم منطقۀ درگیر. مطالعات تاریخی جنگ, 6(3), 62-81.‎
سلسله پهلوی و نیروهای مذهبی به روایت تاریخ کمبریج (1372)، مترجم عباس مخبر، چاپ دوم بهار، انتشارات طرح نو، تهران
شکری, علی, شیاری, علی, و یوسفی جویباری, محمد. (1401). نقش پویایی فکری آذربایجان در تکوین ایده دولت ملی در ایران. سیاست جهانی, 11(1), 129-155.
الطائی، علی(1396) بحران هویت قومی در ایران، نشر شادگان
کیانی ده کیان, هوشنگ, عامری گلستانی, حامد, اکبرزاده, فریدون, و یوسفی, بهرام. (1400). دولت مدرن و نظام سیاسی تقسیمات کشوری جدید: عامل مهم در توسعه ناموزون و ناپایدار مناطق لرنشین در ایران. مجله پژوهش های سیاسی و بین المللی, 12(49), 217-238.
نقیب‌زاده، احمد (1385). دولت رضاشاه و نظام ایلی، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
نیکوروان، هرمز. (1393). بررسی موانع ایجاد شده توسط عشایر برای تکوین دولت مدرن در دوره رضاشاه [پایان‌نامه کارشناسی ارشد]. دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه، دانشکده حقوق و علوم سیاسی.
هادی رحمانی‌ساعد و همکاران(1398)،  سیاست‌های قومی و اقوام ایرانی (مطالعه موردی قوم آذری، کرد و بلوچ)، تهران، ناشر: دانشگاه عالی دفاع ملی.
Afshari, R. (2011). Human rights in Iran: The abuse of cultural relativism. University of Pennsylvania Press.
Basch, L., Schiller, N. G., & Blanc, C. S. (2020). Nations unbound: Transnational projects, postcolonial predicaments and deterritorialized nation-states. Routledge.
Bearman , Th. Bianquis , C.E. Bosworth , E. van Donzel and W.P. Heinrichs.(2007) Encyclopaedia of Islam, Second Edition Brill.
Dambrun, M., Taylor, D. M., McDonald, D. A., Crush, J., & Méot, A. (2013). The relative deprivation-gratification continuum and the attitudes of South Africans toward immigrants: A test of the V-curve hypothesis. Journal of Personality and Social Psychology, 91(6), 1032–1044
Donnan, H., & Wilson, T. M. (2021). Borders: Frontiers of identity, nation and state. Routledge.
Elling, R. C. (2018). Tribal hands and minority votes: ethnicity, regionalism and elections in Iran. In Minority Politics in the Middle East and North Africa (pp. 46-62). Routledge.
Gunter, M. M. (2020). The struggle for Kurdish citizenship. In Routledge Handbook of Citizenship in the Middle East and North Africa (pp. 291-305). Routledge.
Katzman, K. (2017). Iran: Politics, human rights, and US policy. Congressional Research Service.
Kendall ,Diana,(2005) Sociology In Our Times, Thomson Wadsworth
Kitching, P. (2015). The Sykes-Picot agreement and lines in the sand. Historian, (128), 18.
Leviston, Z., Dandy, J., Jetten, J., & Walker, I. (2020). The role of relative deprivation in majority‐culture support for multiculturalism. Journal of Applied Social Psychology, 50(4), 228-239.
Mazzucotelli, F. (2016). Is There a Sykes-Picot Syndrome in the Middle East?. IL POLITICO (Univ. Pavia, Italy), 81(3), 28-43.
Ottaway, M., & Ottaway, D. (2014). How the Kurds Got Their Way: Economic Cooperation and the Middle East's New Borders. Foreign Aff., 93, 139.
Patel, D. S. (2016). Repartitioning the sykes-picot middle east? debunking three myths. Middle east brief, 103, 1-9.
Samii, A. W. (2000). The nation and its minorities: Ethnicity, unity, and state policy in Iran. Comparative Studies of South Asia, Africa and the Middle East, 20(1), 128-137.
Schreurs, B., Hamstra, M. R., Jawahar, I. M., & Akkermans, J. (2021). Perceived overqualification and counterproductive work behavior: testing the mediating role of relative deprivation and the moderating role of ambition. Personnel Review, 50(3), 1038-1055.
Shahghasemi, E. (2017). Iranians in the Minds of Americans. New York: Nova Publishing.
Shahghasemi, E. (October 26, 2016). Human Rights against Human Rights: Sexism in Human Rights Discourse for Sakineh Mohammadi. Society, 53(6), 614-618.  
Shahghasemi, E., Prosser, M. (2019). The Middle East: Social Media Revolution in Public and Private Communication. International Conference on Future of Social Sciences and Humanities, Warsaw. https://www.doi.org/10.33422/fshconf.2019.06.345
Valluvan, S. (2021). The clamour of nationalism: Race and nation in twenty-first-century Britain. In The clamour of nationalism. Manchester University Press.
Walker,  Iain, Heather J. Smith, (2001), Relative Deprivation: Specification, Development, and Integration, Cambridge University Press.