اوقات فراغت شهر تهران: همگرایی و واگرایی در فرایند پرسه‌زنی مطالعه موردی شهرک قدس (غرب)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران

2 کارشناس ارشد انسان‌شناسی دانشگاه تهران

چکیده

در جوامع امروز اوقات فراغت به ‌عنوان یکی از مؤلفه‌های مهم سبک زندگی و بستری برای تعامل و جامعه‌پذیری کنشگران اجتماعی مورد توجه است. در این چشم‌انداز به فضاهای اجتماعی به‌ عنوان نمادهایی برای سرزنده بودن و مکان‌هایی برای هم‌جواری‌های لذت‌بخش شهروندان نگریسته می‌شود. پژوهش این مسئله را بر مبنای راه رفتن فراغتی در فضاهای عمومی شهر از منظر بدنمندی مورد بررسی قرار می‌دهد تا فهمی از چگونگی و سازوکارهای روابط فرهنگی و اجتماعی یک فعالیت فراغتی مشارکتی به دست آورد. با چه سازوکارهایی در روابط فرهنگی و اجتماعی میان بدن‌های فردی و اجتماعی، کنشگران به همگرایی و واگرایی در راه رفتن فراغتی خود سوق می‌یابند؟ موقعیت‌های مقطعی و اجتماعی این همگرایی‌ها و واگرایی‌های در حرکت به چه صورت است؟ آیا فضاهای عمومی امروز شهر تهران بستر مناسبی برای راه رفتن فراغتی شهروندان خود فراهم می‌کنند؟ میدان مطالعه ‌این پژوهش محله شهرک غرب است. با توجه به مفهوم بدن‌مندی، فراغت و موقعیت‌مندی و با بررسی چگونگی ضرب‌آهنگ‌های راه رفتن و اداهای بدن از خلال موقعیت‌ها و میان‌کنش‌های افراد در دو سطح بدن فردی و بدن اجتماعی ملاحظه می‌شود که میان‌‌کنش‌های بدن‌مند افراد در فضاهای شهری در موقعیت‌های اجتماعی به سمت واگرایی در حرکت جهت‌گیری دارند و خصلت ارتباطی ضرب‌آهنگ‌های راه رفتن تحت تأثیر مخاطرات محیط به سمت اغتشاش و گسست میل می‌کند. این امر یک شرایط آسیب‌شناختی ایجاد کرده است که مؤلفه‌های فراغتی کنش پرسه‌زنی و تجربه سرخوش بودن بدن فرد در حرکت تحت تأثیر آن قرار می‌گیرند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Leisure Time in Tehran: Convergence and Divergence in Process of Flanerie Case Study : Shahrake Ghods (Gharb)

نویسندگان [English]

  • Nasser Fakouhi 1
  • Alireza Amiri 2
1
2
چکیده [English]

Leisure time is considered as one of the most important aspects of lifestyle in contemporary societies. The modes of spending leisure time are diverse and multiple in everyday culture. In this regard many people enjoy walking as a leisure activity in public spaces. Walking affords an experience of embodiment to the extent that is grounded in an inherently sociable engagement between self and environment. In fact, the sociability of leisure walking could be seen in convergence and divergence of individual and social bodies in their movement in situ. In this study we have sought to understand the cultural relations and social mechanism of leisure walking, embodiment and sociability.The field of research was neighborhood of Shahrake-e-gharb of the city of Tehran. The research method was based on walking ethnography that has been done by examining rhythms, gestures and interactions of walkers in public spaces. The results show that leisure walking in this field leads to arrhythmia; as a result, we observe the disembodiment of walking and disruption of pleasures in this mode of leisure activity.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Anthropology of body
  • Urban anthropology
  • Leisure Time
  • Social body
  • Leisure walking
  • Rhythm
دوره 5، شماره 2 - شماره پیاپی 10
دوره 5، شماره 2 نشریه پژوهش‌های انسان‌شناسی ایران با محوریت «انسان‌شناسی شهر تهران» و با همکاری و پشتیبانی مرکز مطالعات اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران به چاپ رسیده است.
مهر 1394
صفحه 31-50