توسعۀ مشارکتی محلۀ فرحزاد تهران به عنوان تفرجگاه و مقصد گردشگری: بستر و موانع

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران

2 کارشناسی ارشد برنامه‌ریزی گردشگری دانشگاه تهران

چکیده

در این مقاله، بستر و موانع توسعۀ مشارکتی یکی از تفرجگاه‌های اصلی و محلات سیاحتی تهران، موسوم به فرحزاد، مورد تحلیل قرار می­‌گیرد. طی مقاله، نخست وضعیت فرحزاد از منظر سکونت/ محیط مصنوع، ویژگی‌های اجتماعی و گسترش کسب­‌و­کارهای خدمات­رسان جهت بازدیدکنندگان توصیف و ذی­نفعان اصلی توسعه محله شناسایی می­‌شود. سپس، بستر و موانع توسعه فعالیت‌های تفرجی و سیاحتی در فرحزاد در دو محور عملیاتی- ساختاری و اجتماعی- فرهنگی مورد توجه قرار می­‌گیرد. بدین منظور، هم برنامه­‌های تهیه‌­شده توسط بخش عمومی جهت فرحزاد و هم دیدگاه‌های ذی­نفعان مختلف در مورد بستر و موانع مشارکت تحلیل می­شود. روش‌های به­کار­گرفته­شده جهت مطالعه حاضر مشتمل بر تحلیل طرح‌ها و داده­های موجود، مشاهده و نیز مصاحبه‌­های نیمه‌ساختارمند با بازدیدکنندگان، ساکنان، دست­‌اندرکاران برنامه­‌ریزی و دیگر ذی­نفعان بوده است. نتایج تحلیل برنامه­‌های تهیه‌­شده جهت فرحزاد که در لفظ و ظاهر بر ماهیت سکونتی- گردشگری محله تأکید می­‌ورزند، حاکی از کم­‌توجهی به جنبه­­‌های اجتماعی توسعه و به ویژه مشارکت جماعت محلی است. همچنین، بر پایۀ مصاحبه­‌ها و مشاهدات، سطح پایین آگاهی، انسجام و همبستگی اندک، ناهماهنگی میان اهداف و تمهیدات نهادهای بخش عمومی و مشکل مالکیت امکان مشارکت محلی را، از جمله در توسعۀ فعالیت‌های تفرجی و سیاحتی، کاهش داده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Participatory Development of Farahzad as a Tourism Destination and Recreational Neighborhood of Tehran: Context and Obstacles

نویسندگان [English]

  • Pooya Alaedini 1
  • Ameneh Mirzaei 2
1
2
چکیده [English]

This article explores the participatory development potentials of Farahazad as a major recreational neighborhood and tourist destination of Tehran. It first describes settlement patterns/built environment, social characteristics, and the recent expansion of tourism-related businesses in Farahzad and identifies key stakeholders in the neighborhood. It then examines the context for and obstacles to developing tourism- and recreational-related activities in Farahzad by focusing on operational-structural and socio-cultural factors. Specifically, it analyzes all the existing public-sector plans prepared for Farahzad as well as the views of stakeholders expressed in a set of interviews conducted by the authors in the neighborhood. Results from interviews with public-sector officials and field observations augment the analysis. Findings indicate that public-sector plans prepared for Farahzad, which stress the residential-recreational characteristics of the neighborhood, have given little attention to social aspects of development, including community participation. Furthermore, low levels of awareness among residents about their assets and opportunities as well as underdeveloped sense of community, lack of coordination among various public-sector goals and initiatives, and problems of land tenure faced by many households have reduced the possibilities of community participation in the development of tourism and recreational activities. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Participatory development
  • Local Community
  • recreation
  • Tourism
  • Farahzad
  • Tehran
دوره 5، شماره 2 - شماره پیاپی 10
دوره 5، شماره 2 نشریه پژوهش‌های انسان‌شناسی ایران با محوریت «انسان‌شناسی شهر تهران» و با همکاری و پشتیبانی مرکز مطالعات اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران به چاپ رسیده است.
مهر 1394
صفحه 251-266