پیاده‌راه‌سازی و حضورپذیری فضای شهری به‌مثابه رویکرد اجتماعی به مدیریت تردد (نمونه موردی: بازارچه طرخانی تهران)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه معماری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام خمینی (ره) شهرری، تهران، ایران.

2 کارشناس ارشد معماری، گروه معماری، دانشکده هنر و معماری، واحد یادگار امام خمینی (ره) شهرری، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

چکیده

مدیریت تردد در بافت‌های تاریخی و فرسوده کلانشهرها یکی از مهم‌ترین معضلات شهری است که با توجه به گستردگی ابعاد اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و محیط زیستی خود واجد پیچیدگی‌های چندلایه است که در صورت عدم برنامه‌ریزی صحیح به معضلات غیرقابل‌حلی می‌انجامد. همچنین عدم حضورپذیری فضای شهری منجر به عدم شکل‌گیری خاطرات فردی و جمعی در میان شهروندان و درنتیجه موجب بیگانگی آنان از شهر شده است. در این پژوهش تلاش شده است تا با توجه به همین ضرورت، در محدودة بازارچه طرخانی تهران، نخست با رویکرد تحقیق کیفی و طرح تحقیق توصیفی-تحلیلی و قیاسی، با احصا معیارها و زیرمعیارهای ساختارهای اقتصادی، کالبدی، محیط زیستی، اجتماعی، معابر و تردد از مطالعات کتابخانه‌ای و سنجش مؤلفه‌های هندسه معابر، عرض معابر، مبلمان، منظر شهری، کاربری‌ها، نیاز اقشار خاص، حضورپذیری بانوان، احساس امنیت، احساس تعلق‌خاطر، حجم تردد، طول مسیر، پارکینگ عمومی، سرزندگی اقتصادی، سازگاری فعالیت، زمان فعالیت، فضای سبز، کیفیت محیط و همسازی با محدوده به روش مطالعه تطبیقی و تحلیل داده‌ها از طریق استدلال استنتاجی، به ارائه راهکارهای عملیاتی مدیریت تردد و انتخاب محور پیاده و تمهیدات ضروری آن اقدام شده است. نتایج حاصل از داده‌ها نشان داد که در میان ساختارهای بررسی‌شده، ساختار کالبدی، بیشترین تأثیر و با نرمال‌سازی معیارها مشخص شد که کاربری‌ها مهم‌ترین سهم را در مدیریت تردد دارد. از میان چهار گزینه انتخابی نیز محور طرخانی مناسب‌ترین محور برای پیاده‌راه‌سازی تعیین شد و برای آن راه‌کارها و طرح‌های مدیریت تردد ارائه شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Creating Pedestrian Routes and Presence in Urban Spaces as a Social Approach to Traffic Management (Case study: Tarkhani Bazaar of Tehran)

نویسندگان [English]

  • Akbari Ali 1
  • Niloofar Lotfalian 2
1 Assistant Professor, Architecture Department, Art & Architecture Faculty, Yadegar-e-Imam Khomeini (RAH) Shahre Rey Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
2 Master of Architecture, Architecture Department, Art & Architecture Faculty, Yadegar-e-Imam Khomeini (RAH) Shahre Rey Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Traffic management in historic and worn-out metropolitan contexts is one of the most important urban problems that has multilayered complexity due to its wide social, economic, physical and environmental dimensions and if not properly planned, it leads to irreversible problems. Due to this necessity, in this research, it has been attempted in the Tarkhani Bazaar of Tehran, first with a qualitative research approach and a descriptive-analytical and deductive research design, operational traffic management solutions and pedestrian axis selection and necessary arrangements have been provided. The criteria and sub-criteria of economic, physical, ecological, social, passages structure and traffic geometry were obtained from library studies. Then components such as roads geometry, roads width, furniture, urban landscape, functions, special needs, ladies' attendance, security feeling, and feeling of attachment to the place, traffic volume, public parkings, economic vitality, activity compatibility and time, landscape and quality of environment were scored. The results show that physical structure has the most significant effect. By normalizing the criteria, land uses has the most important role in traffic management. Among the four possible options, Tarkhani axis was identified as the most appropriate axis for turning into pedestrian passage. At the end, traffic management strategies and plans is presented.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Presence in Urban Spaces
  • Geometry of streets
  • Urban Traffic
  • Traffic Managements
  • Tarkhani Bazaar of Tehran