مطالعه‌ی شناختی: تحول معنای مادری و صورت‌بندی فرم‌های خانواده به میانجی بسترهای پزشکی در دوران معاصر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای جامعه شناسی فرهنگی، واحد علوم تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی،تهران، ایران

2 دکترای تخصصی، جامعه شناسی، واحد علوم تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

در بسترهای تاریخی، دوگانۀ مادر-کودک با حضور میانجی‌هایی مانند بهداشت، پزشکی و فناوری به زنجیرۀ مادر-میانجی-کودک ترکیب‌بندی شده است؛ به این معنی، مفصل‌بندی روابط مادر و کودک یا کنش فرزندآوری از گذر میانجی‌ها در ضرورت‌های تاریخی تغییر یافته و خانواده‌های مختلف گسترده به‌صورت هسته‌ای صورت‌بندی شده است. پس آیا با تغییر صورت خانواده، محتوا یا معنای مادر شدن نیز در یک فرایند تاریخی متناسب با تغییرات فرم خانواده در فهم کنشگر دوباره مفصل‌بندی می‌شود؟ اگر چنین است چگونه تغییرات معنایی نزد کنشگر رخ می‌دهد؟ و مفصل‌بندی فهم و معنای مادرشدن در گذر زمان چه تغییراتی کرده است؟ این‌ها مسائلی است که این مقاله به کمک مفاهیم فرم، محتوا، ساختار آگاهی نزد زیمل و هوسرل در جست‌وجوی پاسخ آن است. روش اصلی برای استخراج معانی، مصاحبۀ نیمه‌ساختاریافته است. هدایت مصاحبه براساس مؤلفه‌های سنخ آرمانی محقق‌ساخته پیش برده می‌شود، تا امکان مقایسه و تغییر معنا در میان نسل‌ها فراهم شود. طبقه‌بندی مصاحبه‌شوندگان نیز براساس دوره‌شناسی و بسترهای تاریخی است. درنهایت با انطباق یافته‌ها بین تجربۀ زیستۀ سه نسل از زنان، تحول محتوای کنش فرزندآوری در بسترهای اجتماعی آشکار می‌شود. به این صورت، سه گونه مفصل‌بندی نظام معنایی مادری شامل گذار، ترازمند و ارادی صورت‌بندی می‌شود که به‌ترتیب با سه فرم نیمه‌هسته‌ای-نیمه‌مستقل، هسته‌ای و الحاقی مرتبط هستند. نتیجه اینکه با حصول آگاهی از موضوع شناخت بدن، نگرش به فرزندآوری (ارزش) نیز در نسبت‌های جدیدی بازشناسی می‌شود. در همین صورت‌بندی جدید از ارزش است که مرحلۀ دیگری از معنای مادری نزد کنشگر برساخته می‌شود. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Cognitive Study of the Mothering Meaning Evaluation and Family form Changes Mediated by Contemporary Medical Contexts

نویسندگان [English]

  • Farzaneh Farshadi 1
  • Mansour Vosooghi 2
1 Department of Social Science, Science And Research Branch,Islamic Azad University,Tehran,Iran
2 Department of social Science And Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
چکیده [English]

 
A Cognitive Study of the Mothering Meaning Evaluation and Family Form Changes Mediated by Contemporary Medical Contexts
Farzaneh Farshadi[1]
Mansour Vosoughi[2]
Abstract
Throughout the history, the mothering formation has been articulated differently due to the mediators such as health, medicine and technology. The articulation of the mother-child relationship or the act of childbearing has been changed through mediation via historical necessities, and different families, such as the extended, the nuclear, have been formed.Thus, has the content or meaning of motherhood re-articulated in a historical process along with the changes of family form? If so, how do semantic changes occur with the actor’s understanding? This article seeks to discover the answers with theories of Simmel, Husserl through concepts of form, content and consciousness.The semi-structured interview is the base of collecting data and conducts by the components of a researcher-made ideal type. The interviewees are classified based on chronology context.Finally, three types of articulation of the maternal semantic system (Transition, Balanced, Voluntary) are recognized, which are related to three forms (Semi-nuclear and Semi-autonomous nuclear, Adjoining), respectively.As a result, the attitude towards childbearing (value) is also articulated in new understanding by the acquisition of knowledge, understanding of the subject of cognition (body) it is in this new formulation of value that another stage of maternal meaning is constructed for the actor.
 
 
 
Key words: Consciousness, Family, Form and context, lived experience of mothering, Mothering meaning
 
 
[1] PhD Student in Cultural Sociology, Research Sciences Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
[2] PhD in Sociology, Research Sciences Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran (Corresponding Author)vosooghi_mn@yahoo.com

کلیدواژه‌ها [English]

  • Consciousness
  • Form and context"
  • Form and context
  • Family"
  • lived experience of mothering"
  • Mothering meaning
  • "

مراجع

  1. ابوالحسن تنهایی (1391). بازشناسی تحلیلی نظریه‌های مدرن جامعه‌شناسی در مدرنیتۀ میانی. تهران: نشر علم.
  2. پرویزی، سرور، ادیب حاج باقری، محسن و صلصالی، مهوش (1393) روش‌های تحقیق کیفی. تهران: بشری.
  3. آرون، ریمون (1393). مراحل اساسی سیر اندیشه در جامعه‌شناسی. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
  4. ازکیا، مصطفی (1390). روش‌های کاربردی تحقیق. تهران: شرکت انتشارات کیهان.
  5. استراوس، انسلم و کربین، جولیت (1390). مبانی پژوهش کیفی. ترجمۀ ابراهیم افشار. تهران: نشر نی.
  6. آگبرن، ویلیام و نیم‌کوف، مایر فرانسیس (1388). زمینۀ جامعه‌شناسی. ترجمۀ امیرحسین آریان‌پور. تهران: انتشارات گستره.
  7. ایمان، محمدتقی (1393). روش‌شناسی تحقیقات کیفی. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
  8. برگر، پیتر و لوکمان، توماس (1394). ساخت واقعیت اجتماعی. ترجمۀ فریبرز مجیدی. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
  9. بودن، ریمون (1394). مطالعاتی در آثار جامعه‌شناسان کلاسیک. ترجمۀ باقر پرهام. تهران: نشر مرکز.
  10. دواس، دی. ای (1391). پیمایش در تحقیقات اجتماعی. ترجمۀ هوشنگ نایبی. تهران: نشر نی.
  11. دهباشی، علی (1382). یاد مادران در سروده‌های شاعران. تهران: انتشارات بهار سبز.
  12. رشیدیان، عبدالکریم (1399). هوسرل در متن آثارش. تهران: نشر نی.
  13. ریتزر، جورج (1389). نظریۀ جامعه‌شناسی دوران معاصر. ترجمۀ محسن ثلاثی. تهران: انتشارات علمی.
  14. ــــــــــ (1392). نظریه‌های جامعه‎شناسی. تهران: ترجمۀ عزیزالله علیزاده. تهران: نشر فردوس.
  15. زیمل، گئورگ (1393). دربارۀ فردیت و فرم‌های اجتماعی. ترجمۀ شهناز مسمی‌پرست. تهران: ثالث.
  16. سگالن، مارتین (1393). جامعه‌شناسی تاریخی خانواده. ترجمۀ حمید الیاسی. تهران: نشر مرکز.
  17. فرشادی، فرزانه و وثوقی، منصور (1396). «معنای مادر شدن در دارالخلافۀ ناصری عصر قاجار». نامۀ انسان‌شناسی، 15(32)، 95-122.
  18. فروند، ژولین (1383). جامعه‌شناسی ماکس وبر. ترجمۀ عبدالحسین نیک‌گهر. تهران: توتیا.
  19. فریزبی، دیوید (1386). گئورگ زیمل. ترجمۀ شهناز مسمی‌پرست. تهران: انتشارات ققنوس.
  20. فکوهی، ناصر (1393). تاریخ اندیشه و نظریه‌های انسان‌شناسی. تهران: نشر نی.
  21. فلیک، اووه (1396). درآمدی بر تحقیق کیفی. ترجمۀ هادی جلیلی. تهران: نشر نی.
  22. کوزر، لوئیس (1390). زندگی و اندیشه بزرگان جامعه‌شناسی. ترجمۀ محسن ثلاثی. تهران: انتشارات علمی.
  23. لک‌زایی، نجف (1383). «مقاومت شکنندۀ جان فوران». نشریۀ زمانه، 21، 62-67.
  24. مالینوفسکی، برونیسلاو (1378). نظریۀ علمی دربارآ فرهنگ. ترجمۀ عبدالحمید زرین‌قلم. تهران: گام نو.
  25. مندراس، هانری و گورویچ، ژرژ (1391). مبانی جامعه‌شناسی. ترجمۀ باقر پرهام. تهران: انتشارات امیرکبیر.
  26. وبر، ماکس (1392الف). روش‌شناسی علوم اجتماعی. ترجمۀ حسن چاوشیان. تهران: نشر مرکز.
  27. ــــــــــــــ (1394ب). اقتصاد و جامعه. ترجمۀ عباس منوچهری، مهرداد ترابی‌نژاد و مصطفی عمادزاده. تهران: سمت.
  28. هله، هرست. (1393). اندیشه‌های اجتماعی گئورگ زیمل. ترجمۀ شهناز مسمی‌پرست. تهران: گل‌آذین.

 

  1. Amedeo, Giorgi. )2007(. Concerning the Phenomenological Methods of Husserl and Collection du Cirp 1(4): 63–78.
  2. Kawulich, B. B. )2004(. Data Analysis Techinques in Qualitative Research. Journal of Research in Education, 14(1), 96–113.
  3. Moustakas, C. (1994). Phenomenological Research Methods. London: Sage.
  4. Neuman, W. L. (2007). Basics of Social Research: Qualitative and Quantitative Approaches. Boston: Prentice Hall.
  5. Simmel, G., & Guy, O. (1979). Essays on Interperatation of Social Science. Maryland: Rowman & Littlefield Pub Inc.
  6. Tracy، S. (2013). Qualitative Research Methods. West Sussex: Wiley -BlackWell Publishing.
  7. Vendenberghe, F. (1999). Simmel and Webr as ideal type founders of sociology. Philosophy and Social Critisisim, 25(4), 57-80.
  8. Wolf, K. (1950). Sociology of simmel. Illinois: The Free Press, Glencoe.

 

پژوهش‌های انسان‌شناسی ایران
دوره 10، شماره 2 - شماره پیاپی 20
پایگاه‌های نمایه‌کننده
آبان 1399
صفحه 259-286

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار