سوژه تراجنس به مثابه سوژه زبان و میل: تحلیل انسان‌شناختی از برساختِ اجتماعی جنسیت به مثابه اجراگری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد مردم شناسی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران

2 دانشیار گروه انسان‌شناسی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران

چکیده

این مقاله تلاش دارد نحوه برساختِ فرهنگی-اجتماعیِ جنسیت و تحقق‌ناپذیریِ امر جنسیتی را بواسطه نظریاتِ ژک لکان و جودیت باتلر با تمرکز بر سوژه تراجنس بررسی کند. ابتدا از طریق برهم‌کنشی نظم‌هایِ سه‌گانه لکان (تخیلی، نمادین و واقع) به چگونگی شکل‌گیریِ سوژه تراجنس بواسطه شکاف میانِ هویت تخیلی (منِ آرمانی) و هویت نمادین (آرمانِ من) پرداخته می‌شود. سپس به فرایندِ گذار جنسی از طریق عمل جراحی تطبیق جنسیت به‌ منظور راهی برای به‌رسمیت‌شناسیِ میلِ سوژه توسط دیگری/دیگری‌بزرگ اشاره می‌شود. لکان تفاوت جنسی را ورای اندام‌های جنسی و مبتنی بر دال‌های زبانی بعنوان ایده‌آل‌های هنجارین و باتلر آن را به مثابه ساختارهایِ گفتمانی‌ می‌داند که بطور زمان‌مند بدن‌ها را شکل داده و در قالب اجراگری بیان می‌شود. روش تحقیق این مقاله، کیفی است و داده‌ها بوسیله مصاحبه گردآوری و در قالب روایت‌پژوهی از طریق مفاهیم نظری تحلیل شده است. میدان تحقیق، شهر تهران و مشارکت‌کنندگان، هفت نفر از افراد تراجنس است که بصورت هدف‌مند با روش گلوله‌برفی انتخاب شده‌اند. یافته‌ها نشان می‌دهد ناممکن‌بودگیِ تحقق جنسیت به مثابه مدلول، جنسیت را تنها از طریق دالِ بدنی و در قالب اجراگری ارائه می‌دهد. تلاشِ سوژه در نظم نمادین (عمل جراحی تطبیق جنسیت) برای همسویی با جنسیت تخیلی (آنچه سوژه از خودِ جنسیتی در ذهن دارد) در برخورد با امر واقع، شکافی پُرناشدنی است؛ که تمرکزِ تفاوت/هویت جنسیتی بر محوریت دال/بدن در نظم نمادین موجب می‌شود تا فقدانِ جنسیت از طریق اجراگری در قالب فانتزی همزمان سوژه را ساخت و تخریب کند. در نتیجه، جنسیت بیش از آنکه امری درون‌ماندگار باشد، امری زبان‌شناختی و اجراگرایانه است.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Transsexual Subject as Subject of Language and Desire: An Anthropological Analysis of the Social Construction of Gender as Performer

نویسندگان [English]

  • Saeid Eslamirad 1
  • Emilia Nercissians 2
1 Graduated from Department of Anthropology, Faculty of Social Sciences, University of Tehran
2 Associate Professor, Department of Anthropology, Faculty of Social Sciences, University of Tehran
چکیده [English]

This article attempts to examine the cultural-social construction of the gender subject and the impossibility of gender by theories Jacques Lacan and Judith Butler on the Transsexual subject. The interplay of Lacan's orders (Imaginary, Symbolic, and Real) indicates how the Transsexual subject forms through the gap between imaginary identity (Ego ideal) and symbolic identity (Ideal ego). Lacan argues sexual difference is beyond the sexual organs and is based on linguistic signifier as normative ideals, and Butler presents it as discourse structures that shape bodies and are expressed by performativity. The research is qualitative, data are collected through interviews and analyzed in terms of narrative research via theoretical concepts. The research field in Tehran, and research participants are seven Transsexual people who have been selected by the snowball method. Findings depict that the impossibility of realizing gender as signified represented through physical signifier by performativity. The subject's attempt in the symbolic to align with the imaginary gender dealing with the real is an insurmountable gap. The focus of gender difference/identity on the axis’ the signifier/body in the symbolic causes the loss of gender that constructs and destroys the subject by performativity as fantasy. Gender is linguistic and performative not immanent.

کلیدواژه‌ها [English]

  • desire's subject
  • imaginary/symbolic identity
  • performativity
  • the real
  • transsexual subject

مراجع

فوکو، میشل (1396). مراقبت و تنبیه. ترجمۀ نیکو سرخوش و افشین جهاندیده. چاپ چهاردهم. تهران: نی.
کالویانف، رادوستین (1398). هگل، کوژو، لکان؛ دگردیسی‌های دیالکتیک. ترجمۀ احسان کریمخانی. چاپ اول. تهران: علمی و فرهنگی.
هیندس، باری (1396). گفتارهای قدرت از هابز تا فوکو. ترجمۀ مصطفی یونسی. چاپ اول. تهران: شیرازه.
Brickell, Ch. (2009). Sexuality and the Dimensions of Power. Sexuality and Culture, 13, 57-74.
Butler, J. (2011). Bodies that matter, on the discursive limits of sex. London: Routledge.
Butler, J. (1999). Gender trouble, feminism and the subversion of identity. London: Routledge.
Butler, J. (1997). The psychic life of power. Stanford University Press.
Butler, J. (1988). Performative Acts and Gender Constitution: An Essay in Phenomenology and Feminist Theory. Theatre Journal, 40(4), 519-531.
Dean, T. (2003). Lacan and queer theory. In The Cambridge Companion to Lacan. Jean-Michel Rabaté, Ed: 252-238. Cambridge University Press.
Fink, B. (1996). The Lacanian subject; between language and jouissance. Princeton University Press.
Grosz, E. (1989). Sexual subversions; three French feminists. Australia: Allen and Unwin Pty Ltd. (Routledge Critical Thinkers) Homer, S. (2005). Jacques Lacan. Routledge.
Johnson, K. (2007). Changing sex, changing self; theorizing transitions in embodied subjectivity. Men and Masculinities, 10(1), 54-70.
Johnston, A. (2018). Jacques Lacan, In The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Fall 2018 Edition). Edward N. Zalta (ed.), Retrieved from https://plato.stanford.edu/archives/fall2018/entries/lacan/
Lacan, J. (2001). Ecrits; A Selection. )Alan Sheridan, Trans). Routledge.
Lacan, J. (1998). The Seminar of Jacques Lacan, Book 11, The Four Fundamental Concepts of Psychoanalysis. (Alan Sheridan, Trans). Jacques-Alain Miller, Ed. New York: Norton.
Lacan, J. (1991). The Seminar of Jacques Lacan, Book 1, Freud's Papers on Technique. (John Forrester, Trans). Jacques-Alain Miller, Ed. New York: Norton.
Myers, T. (2003). Slavoj Žižek. Routledge.
Pickett, B. (2020). Homosexuality, In The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Summer 2020 Edition), Edward N. Zalta (ed.), forthcoming Retrieved from https://plato.stanford.edu/archives/sum2020/entries/homosexuality/
Shilling, Ch. (2003). The body and social theory. Sage Publications.
Weeks, J. (2010). Sexuality (3rd Ed.). Routledge.
Wright, E. (2000). Lacan and postfeminism. Totem Books.
Žižek, S. (2009). The sublime object of ideology (2nd Ed.). London: Verso.
Zupančič, A. (2017). What is sex? Massachusetts Institute of Technology.
 
 
 
 
پژوهش‌های انسان‌شناسی ایران
دوره 11، شماره 1 - شماره پیاپی 21
پایگاه‌های نمایه‌کننده
شهریور 1400
صفحه 9-40

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار