مطالعه مردم‌شناختی مقاومت مرزنشینان آذربایجان در سوم شهریور 1320 (به روایت آخرین بازماندگان)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

معلم وزارت آموزش و پرورش

10.22059/ijar.2022.344151.459753

چکیده

در طول تاریخ ایران روس‌ ها چهار مرتبه متجاوزگرانه وارد خاک آذربایجان ایران شده‌اند که موضوع این پژوهش مرتبه چهارم ورود روس ‌هاست. موضوع این تحقیق اختصاصاً روز سوم شهریور 1320 می ‌باشد. در این پژوهش سعی شده روحیه سلحشوری مردم مرزنشین آذربایجان که در آن زمان تحت تأثیر شور و هیجانات وطن پرستی و ارزش ‌های ملی و اسلامی قرار گرفته بود، مورد مطالعه و بررسی قرار گیرد. این تحقیق میدانی با روش مشاهده مشارکتی و از طریق مصاحبه با آخرین بازماندگان از تاریخ اجتماعی مردم مرزنشین آن زمان آذربایجان انجام گرفته است که در آن از چارچوب نظری ژرز بلاندیه با مفهوم قدرت مقدس سیاسی، استفاده شده است. شناسایی این افراد خاص از بین مردم مرزنشین آذربایجان از بیله‌ سوار مغان استان اردبیل گرفته تا مرز شهر جلفای استان آذربایجان شرقی و جمع‌آوری مصاحبه‌ها از سال1387 شروع و تا 1398 ادامه داشت. نتیجه این تحقیق مردم‌‌شناختی علاوه بر معرفی مختصر برخی از شهرها و روستاهای مرزنشین آذربایجان و نقش اجتماعی مردم آنها در روزهای مقاومت و همچنین معرفی و شناساندن 102 انسان جان باخته و ایثارگر در راه وطن و ارزش‌های ملی و اسلامی ایران، بلکه مطالعه و بازشناخت همچنین ثبت روحیه وطن‌پرستی و سلحشوری مرزنشینان آذربایجان در دفاع از تمامیت ارضی کشور ایران را نشان می‌باشد.

کلیدواژه‌ها


منابع
احمدی، عمار (1389). زمستان سرخ. تهران: ساوالان ایگیدلری.
احمدی، عمار (1386). ساوالان ایگیدلری عیاران سبلان. تبریز: اختر.
احمدی، عمار (1396). سرنداز. تهران: ساوالان ایگیدلری.
بیوته، احد (1393). یک روز از تاریخ ایران. تهران: ساوالان ایگیدلری.
رضایی، عبدالعظیم (1387). انگیزۀ شکست‌ها و پیروزی‌های ایرانیان در جنگ‌ها. تهران: در.
شاه‌محمدی، ذبیح‌الله (1396). گوشه‌هایی از تاریخ معاصر زنجان در جنگ جهانی دوم. تهران: نیکان کتاب.
شیرزادی، مهدی (1395). تا آخرین فشنگ. تبریز: هنر اول.
عزیززاده، میرنبی (1385). تاریخ دشت مغان. تهران: مؤسسۀ مطالعات تاریخ معاصر ایران.
فکوهی، ناصر (1392). تاریخ اندیشه و نظریه‌های انسان‌شناسی. تهران: نشرنی.
مطلبی، مطلب (1395). جنگ جهانی دوم در ایران. مجموعه مقالات همایش. تهران: سازمان اسناد ملی ایران.
هوشنگ مهدوی، عبدالرضا (1369). تاریخ روابط خارجی ایران. تهران: امیرکبیر.
هیلنداریکس، توماس (1386). تاریخ انسان‌شناسی. ترجمۀ علی بلوک‌باشی. تهران: گل‌آذین.
 
اسناد
روزنامه اطلاعات، اعلامیۀ شمارۀ 15 ستاد ارتش، شهریور 1320.
مرکز اسناد و کتابخانۀ ملی ایران. تهران. سند شمارۀ 157.
مرکز اسناد و کتابخانۀ ملی ایران تهران. شمارۀ 147.
مرکز اسناد و کتابخانۀ ملی ایران. تهران. شمارۀ 129-135.