مطالعه انسان‌شناسی مدیریت بدن زنان با تاکید برجراحی (بای‌پس معده) درمنطقه ۲ تهران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه مردم‌شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 دانشجوی دکتری، گروه مردم‌شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

3 پژوهشگر مرکز تحقیقات تهاجمی حداقلی بیمارستان رسول اکرم، تهران، ایران

10.22059/ijar.2023.355308.459805

چکیده

در دوره جدید مدیریت بدن به واسطه جهان‌گستری مدرنیته، از اهمیت زیادی در بین بانوان برخوردارشده است. دغدغه‌های زنان در خصوص تناسب اندام و روابط اجتماعی با دیگران و قضاوت‌های آن‌ها درباره خودشان افزایش یافته است. الگوبرداری از نمونه‌های رسانه‌ای و تکنولوژی که منجر به ظهور فرهنگ مصرفی جدید شده است، موج نوینی از تمایلات و اقدامات زنان را در تنظیم و مدیریت بدن شکل داده است. هدف مقاله حاضر، بررسی نقش جراحی‌های زیبایی در مدیریت بدن در بین زنان مراجعه کننده برای جراحی بای‌پس معده است. در بخش روش، محوریت تحقیق، مطالعات کیفی و توصیفی تحلیلی و ابزار برای گردآوری داده‌ها، مشاهده مستقیم و مصاحبه عمیق بوده است. در بخش نظری از مکتب فرهنگ و شخصیت با تاکید بر نظریه‌های جنسیت مارگارت مید و داغ ننگ گافمن همچنین مکتب کارکردگرایی با تاکید بر نظریه نیاز مالینوفسکی استفاده شده است. نتایج نهایی پژوهش حاکی از آن است مدیریت بدن نشان‌دهنده اعتقادات درونی، تصورات ذهنی، هویت جنسی و فرهنگی فرد می‌باشد. برخی از افراد در مدیریت بدن با رژیم غذایی، تغییر شیوه زندگی، دارو-درمانی و روان-درمانی ناموفق بوده‌اند. در فرهنگ مدیریت بدن دسترسی به شبکه‌های ارتباطی، فشارهای هنجاری و پایگاه‌های اقتصادی-اجتماعی در انجام این عمل موثر بوده‌اند. لذا فناوری‌های مدرن و فرهنگ ظاهرگرایی در زنان به منظور رسیدن به اندام مناسب به منزله داشتن احساس رضایت شخصی و اعتماد به نفس بوده است. خرده‌فرهنگ‌های شکل گرفته در جریان جراحی‌های لاغری و خودآرایی که ناشی از تغییر سبک زندگی امروزی می‌باشد نیز نقش موثری در ارزش های اجتماعی زنان و تجسم زنانگی ایفاءکرده است. جراحی بای‌پس‌معده روشی برای درمان چاقی، پیشگیری برخی از بیماری‌های مرتبط، خودنمایی و بهبود کیفیت زندگی می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

An Anthropological Investigation of Women’s Body Management with an Emphasis on Stomach Bypass Surgery in District 2, Tehran

نویسندگان [English]

  • Ali Baseri 1
  • Sima Farzaneh 2
  • Ali Mousavi Maleki 3
1 Assistant Professor, Department of Anthropology, Faculty of Social Sciences, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
2 Doctoral Student, Department of Anthropology, Faculty of Social Sciences, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
3 Researcher at Minimally Invasive Research Center, Rasoul Akram Hospital, Tehran, Iran
چکیده [English]

Body management in the modern era has gained significance due to the global expansion of modernity. Women’s concerns with regards to physical fitness, social relations with others, and their self judgement has escalated. Following media and technological models, which have resulted in the emergence of new culture of consumerism, has led to a new wave of tendency among women to take action to regulate and manage their bodies. The aim of this paper is to investigate the role of cosmetic surgery in body management among women seeking stomach bypass surgery. A qualitative and analytical descriptive method and direct observations as well as in-depth interviews were used to collect data. This research draws on the culture and personality school, theories proposed by Margaret Mead, and Goffman also functionalism school with emphasis on Malinowski's need theory has been used. The findings show that body management indicates an individual’s internal beliefs, mental images, gender and cultural identity. Some people have failed to manage their bodies via dieting, changing lifestyle, medication, and psychotherapy. In the culture of body management, access to communication networks, normative pressures and socio-economic sites have proved to be viable and hence modern technologies and formalistity among women to reach their desirable fitness are associated with feelings of satisfaction and self-confidence. The micro-cultures created in the process of weight loss surgical procedures as well as self-make-up, which result from the modern lifestyle changes, have had a significant effect on women’s social values. Stomach bypass surgery is a method for treating obesity, preventing its related diseases, grandstanding and improving the quality of life.

کلیدواژه‌ها [English]

  • anthropology
  • bariatric surgery
  • body management
  • fitness
  • subculture
آزاد ارمکی، تقی و حسن چاوشیان (۱۳۸۱). بدن به مثابه رسانه­ی هویت، جامعه شناسی ایران، دوره۴، ش ۴.                                                               
ازکیا ، مصطفی و همکاران (۱۳۹۰). روشهای کاربرد تحقیق، کاربرد نظریه بنیانی، تهران: انتشارات کیهان.
احمدنیا، شیرین (۱۳۸۵). جامعه شناسی و بدن زنان، فصل زنان، جلد۵، انتشارات روشنگران و مطالعات زنان، ص ۳۴.
الیوت، آنتونی (٢٠١٢)، « بدن­های پلاستیکی؛ تاثیر فرهنگ شهرت بر افزایش جراحی زیبایی»، سیاحت غرب، ش ١٠۸، ص ٢١-٤٩.
انواری، زهره (١٣٩۸). مری­داگلاس، تهران: نشرانسان­شناسی با همکاری انجمن انسان­شناسی
پیراهری، نیر، بیداران، صنم (١٣۹٦). عوامل اجتماعی موثر بر گرایش زنان به جراحی زیبایی، نشریه زن و جامعه، زمستان، شماره٤.
توسلی، افسانه، مدیری، فاطمه (۱۳۹۱). بررسی گرایش زنان به جراحی­های زیبایی در شهر تهران، فصلنامه مطالعات زنان، بهار، ش ۳۰، ص ۶۱.
جعفری تبار، حسن (١٣۸٦). "ملک معنی در کنار گفتاری در فلسفه حقوق مالکیت فکری"، فصلنامه حقوق دانشکده حقوق و علوم سیاسی، سال ٣٧، شماره٢.
جورابچی، کیوان (١٣٧۸)، جراحی پلاستیک بینی آری یا نه، تهران: پورسینا.
جنگینز، ریچارد (۱۳۸۱). هویت اجتماعی، ترجمه تورج یاراحمدی، تهران: نشر شیرازه، چاپ اول.
خزائی، طاهره (١٣۹۸). «خودزنانه در گذار به زنانگی هژمون؛ فهم بدن زنانه و روایت تنش­های تجربه شده­ی زنان ایرانی مهاجر در فرانسه»، فصلنامه علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی، ٢٦(۸٤)، ١٥٥-١۸۷.
رحمتی، محمد مهدی (۱۳۸۶). هویت اجتماعی و مصرف کالاهای فرهنگی غیر مجاز، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و هنر وارتباطات، چاپ اول.
رستگارخالد، امیر،کاوه، مهدی (١٣۹٢). زن در توسعه و سیاست(پژوهش زنان)، زمستان، شماره٤.
سعیدی مدنی، سیدمحسن (١٣۸٦). شکل گیری و توسعه نظریه­های کلاسیک در انسان­شناسی، یزد: انتشارات دانشگاه یزد.
صفری شالی، رضا (١٣۹۸).گرایش زنان به جراحی زیبایی به مثابه قبولیت اجتماعی، نشریه علوم اجتماعی، بهار،شماره۸٤.
عریضی، فروغ السادات و همکاران (۱۳۸۵). ماهواره و هویت جنسی دختران جوان، مجله­ی جامعه شناسی ایران، دوره هفدهم، شماره ۲، صص: ۷۶-۱۰۰.
فاضلی، محمد (۱۳۸۲). مصرف و سبک زندگی، قم: صبح صادق.
فکوهی، ناصر(١٤٠٠). تاریخ اندیشه و نظریه­های انسان­شناسی، تهران: نشرنی، چاپ سیزدهم.
قاسمی، سمیه (١٣٨٩). عوامل موثر بر گرایش افراد به جراحی زیبایی با تاکید بر جنسیت (مطالعه موردی زنان ومردان ٥٥-١٨ شهر تهران)، دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران.
گافمن،اروینگ (١٣٨٦). داغ­ننگ: چاره­اندیشی برای هویت ضایع شده، تهران: چاپ مرکز.
لچت، جان (١٣۷۸). پنجاه متفکربزرگ معاصر: ساختارگرایی تا پسامدرنیته، ترجمه محسن حکیمی، تهران: انتشارات خجسته.
لطف­آبادی، حسین (١٣۷۸). روان­شناسی رشد، نوجوانی، جوانی، بزرگسالی، تهران: انتشارات سمت.
لوپز، خوزه و اسکات، جان (١٣۸٥). «ساخت نظریه اجتماعی»، (حسین قاضیان)، تهران: نشرنی.
مور، جری­دی (١٣٩١)، زندگی و اندیشه بزرگان انسان­شناسی، ترجمه هاشم آقابیگ­پور و جعفر احمدی، تهران: جامعه شناسان، چاپ اول.
مهدوی، م،ص. و عباسی اسفجیر، ع.ا.(١٣٨٩)، "بررسی میزان تمایل به مدیریت بدن وکنترل اندام وعوامل موثر بر آن".
نجفی، مریم (۱۳۸۱). بررسی تاثیر جراحی زیبایی بر افزایش خود پنداره مثبت زنان، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات.
نرسیسیانس، امیلیا (١٤٠١). انسان­شناسی جنسیت «نظریه­ها و حوزه­های انسان­شناسی-٣»، تهران: پردیس دانش، چاپ اول.
نوغانی، محسن، محمد مظلوم خراسانی و سمیه ورشوی (١٣٨٩)."عوامل اجتماعی موثر بر انجام جراحی زیبایی زنان"، مطالعات اجتماعی روان­شناختی زنان، س ٨، ش ٤.
 
Bolton, M. A., Pruzinsky, T., Cash, T. F., & Persing, J. A. (2003). Measuring outcomes in plastic surgery: Body image and quality of life in abdominoplasty patients. Plastic and Reconstructive Surgery, 112, 619–625. http://dx.doi.org/10.1097/01.PRS.0000070972.57000.08
Clark, C., & Tiggemann, M. (2006). Appearance culture in nine- to 12-year-old girls: Media and peer influences on body dissatisfaction. Social Development, 15, 628–643. http://dx.doi.org/10.1111/j.1467-9507.2006.00361.
C Pilkington B (2018), A Market in Human Flesh: Ramsey”s Arguments Organ sale, 50Years Later, Fordham University, NewYork.
Crowther,J.H.&Williams, N. M.(2011). Body image and bulimia nervosa . In T. F. Cash & L. Smmolak(Eds), Body image: A handbook if science , practice. And prevention(PP.288-295). New York:Guilford.
Doglas, Mary (1996), Natural Symbols, Exploration in Cosmology. London and New York, Routledge.
Ghalebandi,Mir Farhadi and Azize Afkham Ebrahimi (2004).Personality Patterns Of Beauty Applicants,Iranian Psychiatry and Clinical Psychology Quarterly ,Vol .9, No,36 ,PP.4-9(In Persian).
Heinberg, L.J,(1990). Theories of body image disturbance: perceptual, developmental, and sociocultural factors, In J.K.Thompson(Ed.),Body image, eating disorders, and obesity: An integrative guide for assessment and treatment (PP.27-41). Washington, DC: APA.
Olbers T, Beamish AJ, Gronowitz E, Flodmark CE, Dahlgren J, Bruze G, et al. Laparoscopic Roux-en-Y gastric bypass in adolescents with severe obesity (AMOS): a prospective, 5- year, Swedish nationwide study. The lancet Diabetes & endocrinology. 2017;5(3):174-83.
Sharp, G. Tiggemann, M.,& Mattiske, J.(2014). The role of media and peer influences in Australian attitudes towards cosmetic surgery. Body Image,11(4), 482-487.
Swami ,Viren et al.(2010).The Attractive Female Body Weight and Female Body Dissatisfaction in 26 Countries across 10 World Regions:Results  Of The Intermational Body Project 1,Personality and Social Psychology Bulletin, Vol,36,No.3,PP.309-325.
Tewksbury C, Williams NN, Dumon KR, Sarwer DB. Preoperative medical weight management in bariatric surgery: a review and reconsideration. Obes Surg 2017;27(1):208–14.
Tiggemann, M.(2011).Sociocultural perspective on human appearance and bodyimage . In T.F.Cash,& L.Smolak(Eds),Body image:A handbook of science , practice , and prevention(PP.12-19). NewYork: Guilford.
Tiggemann, M. (2012). Sociocultural perspectives on body image. In T. F. Cash (Ed.), Encyclopedia of body image and human appearance (Vol. 2) (pp. 758–765). San Diego, CA: Academic Press
Tsianakas,V & Rice,K(2005), Gender Impact.Assessment: Body Image, Australia, Womens, Health publication.
   Zokaei , Mohammad saeid and Hamide Farzane(2008).Woman and Body Culture, Communications and Cultural Studies,Vol.4,No,11,PP:43-59(In Persian).