بیماریهای روانی در روزگاران گذشته معلول قدرت‌های مافوق طبیعی شناخته می‌شدند و بیماری را نتیجه تسخیر ارواح خبیث می‌دانستند. شخص در اثر تسخیر ممکن است از بیماری با علائم جسمی و روحی رنج ببرد. رام کردن این ارواح که در سواحل جنوبی ایران به باد یا هوا معروف‌اند با برگزاری مراسمی تحت عنوان زار امکان‌پذیر است. زار در زمره اعتقادات معنوی این منطقه قرار دارد. مطالعه این آیین شفابخش به درک آداب و اعتقادات مردم حاشیه خلیج‌فارس کمک می‌کند و جنبه آیینی این موضوع بسیار بااهمیت است. زار که از قبایل ابتدایی شرق آفریقا باقی مانده است در اصل ریشه در شمنیسم دارد. شمنیسم عمدتاً پدیده‌ای دینی و مربوط به سیبری و آسیای مرکزی است. شمن با فرو رفتن به خلسه، برای درمان بیماری‌ها، با ارواح یاریگر و نیروهای آسمانی ارتباط برقرار می‌کند و از آنها استمداد می‌طلبد. از دیدگاه روان‌شناسی، برخی از علائم بادزدگی نشانهای از جنون یا طبیعت هیستریک تعریف شده است و این علائم احتمالا از اختلالها و واکنشهای روانی فرد در برابر فشارها و تنشهای ناشی از وضعیت اجتماعی او ناشی میشود. آیین زار به عنوان جایگزینی برای توضیحات پزشکی متعارف، نوعی تفسیر از بیماری در اختیار می‌گذارد که علم توان معالجه آن را ندارد. مقاله حاضر در پی پاسخ به سرچشمه‌های تاریخی و روانی آیین زار با استفاده از اسناد موجود، مشاهده و مصاحبه با درمانگران، بیماران و برخی از افراد جامعه محلی سواحل جنوبی ایران است.
)