باستان‌شناسی نظام صنعتی؛ رویکردی در تبیین تأثیر متقابل انسان و صنعت در شهر مطالعه موردی کارخانه سیمان ری در شهر تهران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه باستان‌شناسی دانشگاه تهران

2 دانشجوی کارشناسی ارشد باستان‌شناسی دانشگاه تهران

3 استادیار پژوهشکده باستان‌شناسی پژوهشگاه میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور

چکیده

باستان‌شناسی نظام صنعتی، شاخه­ای از باستان‌شناسی است که علی‌رغم عدم پذیرش همه جانبه جامعه دانشگاهی به عنوان شاخه­ای از باستان‌شناسی تا 20 سال گذشته، توانسته کمک­های ارزشمندی به مطالعه تاریخ جوامع صنعتی ارائه دهد. در اینجا سعی شده که نسبت به روش­شناسی مطالعه میدانی بر وجه جامعه­شناختی، فرهنگی و تحلیلی باستان‌شناسی نظام صنعتی تأکید بیشتری صورت گیرد. به همین منظور ابتدا تاریخچه­ای از نظام صنعتی و تحلیل­های نظری مرتبط با آن بیان می‌شود. سپس تاریخچه­ای از باستان‌شناسی صنعتی و روش­شناسی مطالعه در این حوزه ارائه می‌گردد. در ادامه سعی می‌شود که بر رهیافت­های نظری این حوزه­ی پژوهشی، پرداخته و در نهایت امکانات باستان‌شناسی صنعتی در ایران مورد مطالعه و تحلیل قرار گیرد. در این رویکرد بررسی کارخانه سیمان ری به‌صورت موردی نمونه عینی از این نوع پژوهش معرفی شده است

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Industrial Archaeology an Approach in Defining Mutual Effects of Human and Industry in the City Case Study: Cement factory of Ray in Tehran

نویسندگان [English]

  • Mohammad Esmaiel Esmaili Jelodar 1
  • Ashkan Pooryan Oli 2
  • Mohammad Mortezayi 3
چکیده [English]

Industrial archeology is a branch of archeology that despite the widespread rejection of the academic community in the last 20 years, could provide valuable aid to the study of history of industrial societies. Here we have tried to make an introduction to the theoretical basics of this branch of archaeological studies with an emphasis on inter-disciplinary approaches. For this purpose, the history of industrial systems and related theoretical and analytic frameworks have been expressed. In this sphere, we have presented the history of industrial archeology and its methodology. This representation is accompanied with a critical approach toward the theoretical framework of traditional studies in industrialization. Finally, in the main part of the paper the possibilities of industrial archeology in Iran have been discussed. Here, the case study is the cement factory of Ray, which its history and structural change has been discussed in the context of first half of twentieth century.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Industrial archeology
  • Industrial revolution
  • Industrial society
  • Iran
دوره 5، شماره 2 - شماره پیاپی 10
دوره 5، شماره 2 نشریه پژوهش‌های انسان‌شناسی ایران با محوریت «انسان‌شناسی شهر تهران» و با همکاری و پشتیبانی مرکز مطالعات اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران به چاپ رسیده است.
مهر 1394
صفحه 313-330