بدن و مادیت بیماری: باستان‌شناسی یک تجربۀ نامکشوف

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد، گروه باستان‌شناسی، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.

2 استادیار، گروه ارولوژی، دانشکدۀ پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی شیراز، شیراز، ایران.

چکیده

از زمان تولد بشر، بیماری به عنوان بخشی مهم از زیست بدن­‌ها حضوری فعال در زندگی داشته است. بدن بستر بیماری و بیماری حیاتی ا­ست که بدن در برهه­‌هایی متفاوت از زندگی آن را شکل داده و تجربه می­‌کند. تجربه‌­ای که لزوماً تجربۀ فرد و زندگی نیست. اما به راستی بیماری چیست و از چه ماهیتی برخوردار است؟ برای دست­یابی به درکی کیفی از بیماری و تلاش برای فهم و شناخت چیستی آن، در مقالۀ پیش رو یک بیمار سرطانی با استفاده از روش­‌های متفاوت اما منسجم پژوهش­‌های کیفی شامل مشاهده، گفتگو و بررسی اسناد و مدارک مادی، مورد بررسی قرار گرفت. در این بررسی ما کوشیدیم تا از تعاریف رایج سلامتی در مقابل بیماری و تجربۀ درد و رنج به عنوان مصادیق بیماری گذشته و از منظر حضور عینی (ابژکتیو) بیماری و نشانه‌­های مادی آن و معانی که در بیرون بدن و بستر فرهنگی از خویش برمی‌سازد به شناختی از بیماری دست یابیم. در این زمینه بررسی ابعاد مادی پدیدۀ بیماری به روش علم پزشکی محوریت داشته است. بررسی­‌های موجود نشان داد علی­رغم تصور موجود در باب درک ماهیت بیماری از ورای تجربۀ زیسته در انسان­‌شناسی، بیماری فراتر از تجربه و درک بیمار،خود ماهیتی مستقل دارد که الزاماً در چهارچوب سلامتی و زندگی سلامت­گونه قابل شناخت نیست، بلکه از منظر مرگ و در بستر آن است که بیماری ماهیت می‌­یابد و حیات آن از قید وابستگی به حیات بدن جدا می­‌شود.

عنوان مقاله [English]

Body and the Materiality of Illness: Archaeology of an Unknown experience

نویسندگان [English]

  • Seyed Hassan Mousavi 1
  • Ali Ariafar 2
1 MA graduate, Faculty of Letters and Human Sciences, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran.
2 Assistant Professor, Faculty of Medicine, Shiraz University of Medical Sciences, Shiraz, Iran.
چکیده [English]

Since the first man appeared on Earth, illness -as a significant part of bio-bodies has played a key role in life. As the host, the body forms and experiences the existent illness through different periods of life. Though it is not necessarily experienced by the person or the life itself. Yet what is the illness? And what is its nature? For a qualitative understanding of illness and its nature, a cancer patient was studied in the present article, employing different but coherent methods of qualitative research including observation, interview, and the examination of material documents. We attempted to comprehend the illness using common definitions of health in contrast to the illness and experience of pain as evidence of the past illness from the prospect of objective presence of the illness and its material signs. The material aspects of the phenomenon of illness were studied as it is performed in medicine. The studies indicate that despite the notion about understanding the nature of illness through lived experience in anthropology, its nature is independent which is not necessarily in the framework of health and a nearly healthy life; But the nature of illness is formed from the view of death and its existence is separated from the existence of the body.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Materiality of Illness
  • Transformed Body
  • Medical
  • Medical Anthropology
  • Archaeology of Body